برگ های افتاده 2023 (Kuolleet Lehdet / Fallen Leaves) / سوی دیگر امید!

(این نوشته در شماره 613 ماهنامه فیلم چاپ شده است)

۱.

کائوریسماکی گفته بود که «سوی دیگر امید» اخرین فیلمش خواهد بود. اما مانند سوی دیگر امید ، شش سال بعد و در جشنواره کن فیلم دیگری از او اکران شد : برگ های افتاده (یا برگ‌ریزان) . فیلمی که تفاوتی با آثار دیگر آکی و شباهتی با فیلم های امروز جهان ندارد. کائوریسماکی مانند آثار قبلی‌اش ، با وجود دلبستگی و توجه به گذشته ، از فلاکت های فعلی و نگرانی های آینده نمی‌گذرد : علاوه بر التفات و مهرورزی همیشگی نسبت به طبقه کارگر ، خبر جنگ روسیه و اوکراین را بار ها از رادیو می‌شنویم. او نمی‌خواهد از تیرگی زمانه‌ای که در آن زندگی می‌کند فرار کند. حتی خارج از خود فیلم ،  فروش برگ‌ریزان را به اسرائیل و ترکیه ممنوع اعلام کرد . 

سه گانه اشغال (خاموشی دریا ، لئون مورین کشیش ، ارتش سایه ها)

این نوشته در شماره ۶۱۲ ماهنامه فیلم چاپ شده است 

جاماندگان (The Holdovers / 2023) / فقط به خاطر خودمان به دنیا نیامدیم

برگ‌های پاییزی (Autumn Leaves) 1956

برگ های پاییزی در ابتدا اثری لطیف و عاشقانه است اما کم کم به یک فیلم دلهره آور و روانشناختی تبدیل می‌شود. ابتدا داستان زنی میانسال ، تنها و محتاط با گذشته‌ای غم‌انگیز است که عاشق مردی جوان‌ می‌شود. اما با پی بردن به گذشته این مرد جوان و آشنایی با پدر و همسر سابق او همه چیز دگرگون می‌شود.شخصیت های کمابیش اگزجره ای که در فیلم قبلی آلدریچ یعنی مرگبار مرا ببوس (۱۹۵۵) حضور پررنگ تر و بیشتری  داشتند ، کمابیش خودشان را نشان می‌دهند : این بار فقط شخصیت های منفی‌. این بزرگنمایی در کارگردانی آلدریچ هم به وفور دیده می‌شود.

زمین (الأرض | The Land) 1969 / موافق ثابت‌قدم*

اینکه فیلمی بتواند هم سرگرم کننده و‌ دیدنی باشد ، هم به گرایشات خاص و حساس جنسی اشاره کند ( آن هم در کشوری مسلمان) ، هم با طنز گزنده خود به مردم و فئودالیسم طعنه بزند و هم در زیر لایه ها انتقادی تند بر سیاست های وقت داشته باشد (حتی جنگ شش روز با اسرائیل) یک شاهکار نیست؟!