نیم‌نگاهی به سه گانه دلار (The Dollars Trilogy) 1964 تا 1966 / همزیستی مسالمت‌آمیز!

اینجا نمی‌توانی دنبال آدم های با مرام و جوانمرد بگردی. حداقل نه آن جوانمردی که از وسترن سراغ داری. اینجا همه به دنبال پول و  زنده ماندن هستند. اگر پیمان و همبستگی هم به وجود بیاید از سر همزیستی مسالمت آمیز است ! 

در استادی لئونه شکی نیست.کسانی که او را دوست ندارند بیشتر از این ناراضی اند که از قوانین وسترن های کلاسیک پیروی نمی کند.وسترن اسپاگتی (سرجیو لئونه) متفاوت است. تو گویی وسترن خالص و همان وسترن کلاسیک گندم باشد : حالا این گندم را آرد بکنند،تبدیل به اسپاگتی بشود،با سس مخلوطش کنند…می شود وسترن اسپاگتی! خودم می دانم که این اسپاگتی بر ملیت اشاره دارد و منظورم تغییر و تحولات در میزانسن،کاراکتر ها و…  است! مانند کلوز آپ های زیادی که در وسترن های اسپاگتی می بینیم . مسعود فراستی می گوید که این هیولا های فیلم های لئونه انسان نیستند ، فیلم هایش وسترن نیست….خب همین است دیگر! فیلم های لئونه یک جورایی ضد وسترن به حساب می آید. حتما کاراکتر ها نباید مثل جان وین خوش مشرب و آدم باشند! درست است، شاید با این کار ها و این دگرگونی‌ها آرمان ها ، قوانین و اسطوره سازی وسترن آمریکایی برباد برود ؛ ولی به دَرَک! من از سرجیو لئونه خوشم می آید!  

گنج های سیرا مادره (The Treasure of the Sierra Madre) 1948 / طمع نکن!

مهمیز برهنه (The Naked Spur) ۱۹۵۳ از دریچه نقد بازن.

(این نوشته در شماره ۶۰۲ ماهنامه فیلم منتشر شده است.)

آنتونی مان را می توان از کلاسیک ترین کارگردانان رمان گرای نوپا قلمداد کرد که زیبا ترین و واقعی ترین وسترن سال‌های اخیر را به او مدیونیم.مولف مهمیز برهنه احتمالا تنها کارگردان آمریکایی پس از جنگ است که ظاهرا در حیطه ای تخصص یافته که دیگران فقط گه گاه به دست اندازی هایی در آن پرداخته اند . در هر حال، تک تک فیلم های آنتونی مان نگرش بسیار صریحی درقبال وسترن نشان می دهند، صداقتی طبیعی که به درون مضامین وسترن نفوذ می یابد و شخصیت‌های جذاب را جان می بخشد و موقعیت های مسحور کننده می آفریند. هر کس بخواهد بداند وسترن واقعی چیست و ویژگی های لازم برای کارگردانش کدام است باید فیلم های آستانه شیطان (۱۹۵۰) با شرکت رابرت تیلور، خم رودخانه (۱۹۵۲) و سرزمین دوردست (۱۹۵۴) با شرکت جیمز استوارت را دیده باشد. و حتی اگر از این سه فیلم  بی اطلاع باشد حتما باید بهترین همه فیلم های وسترن یعنی مهمیز برهنه را بشناسد. امیدواریم سینما اسکوپ استعداد طبیعی آنتونی مان را برای کارگردانی و استفاده بخردانه از جنبه های شاعرانه و مهمتر از همه، اطمینان لغزش ناپذیرش را در همجوار سازی انسان و طبیعت زایل نسازد ، یعنی همان حس کردن فضای باز و گسترده که ظاهرا در فیلم های او روح و جوهر وسترن است و در نتیجه آن توانسته راز بزرگ گمشده دوران تری انگل را دوباره فراچنگ آورد-ولی در سطح قهرمان رمان و نه قهرمان اسطوره. 

(آندره بازن /سینما چیست؟) 

چینو (Chino) 1973 / تافته جدا بافته

  به نظرم این فیلم وسترن نیست. وسترن اسپاگتی هم نیست. داستانی دارد کم و بیش ماجراجویانه ، با نگاهی عمیق به احساسات و ویژگی های روانشناختی شخصیت اصلی اش . با اینکه کارگردان هفت دلاور فیلم را ساخته اما فقط یکی دو بار صحنه ای اکشن می بینیم.