سینه‌فیلیا
یادداشت‌های سینمایی
سینه‌فیلیا
یادداشت‌های سینمایی
آرژانتین،۱۹۸۵ (1985,Argentina) ۲۰۲۲ / دیگر هرگز*
ساختار روایی فیلم، به درام های دادگاهی کلاسیک هالیوود بی شباهت نیست. استراسرا(دارین) یک دادستان است. ابتدا از شرکت در بزرگترین محاکمه آرژانتین، نورنبرگ این کشور ، امتناع می کند. او از رئیسش فرار می کند و احساس می کند این کار زندگی او را به خطر می اندازد. مثلا در ادامه می ترسد، کسی که با دخترش دوست شده به این محاکمه مربوط باشد ؛ اما بالاخره این مسئولیت بزرگ را قبول می کند. او باید دیکتاتور های سابق را محاکمه کند. نظام دیکتاتوری که از سال ۷۶ تا ۸۳ میلادی بر کشور حکومت می کرد و جنایات زیادی را مرتکب شد. آنها در جنگ فالکلند هم شکست خوردند. فقط زورشان به مردم آرژانتین می رسید.
ابتدا می بینیم که قرار است محاکمه در دادگاه نظامی انجام شود(که لابی دیکتاتور هاست) ؛ ولی در نهایت در دادگاه فدرال برگزار می شود. استراسرا با یک معاون جوان (لانزانی) این کار را انجام خواهد داد. و معاون به او پیشنهاد می دهد که از وکلای جوان استفاده کنند و این اتفاق که به سود آنها خواهد بود رخ می دهد.
طراحان صحنه به خوبی فضای دهه هشتاد را بازسازی کرده اند. (میتره می گوید : فکر نمی کردم انقدر سخت باشد.) سازندگان فیلم از وابستگی به ظاهر شخصیت ها و فضای فیلم افراط نکرده و می بینیم که چقدر شخصیت پردازی خوب انجام شده است.فیلم علاوه بر موضوع دردناکش از کمدی خوبی هم بهره برده تا کار میتره صرفا فیلمی تلخ نباشد. اگر فاقد کمدی بود قطعا دیدنش سخت تر می شد و به فیلم ضربه می زد. مثلا همان سکانس مصاحبه با وکلای جوان : همان قدر کمدی است که سکانس های دادگاه تلخ.
محاکمه واقعی. خولیو سزار استراسرا و لوئیس مورنو اوکامپو .فاصله کم با دیکتاتورها.
فیلم نه تنها به نظام دیکتاتوری آرژانتین ، بلکه به نظام دموکراسی بعد از آن هم می تازد. البته خیلی کم و می شود گفت نا محسوس. مثلا همان اول فیلم وقتی شخصیت اصلی از اینکه وزیر وقت قربانیان را سرزنش می کند عصبانی می شود.
سکانس مهم فیلم (۱۰ دقیقه) آنطور که باید است.کارگردانی درست، میخکوب کننده و بازی فوق العاده «دارین» : وقتی آن متن زیبا و در عین حال دردناک را می خواند. میزانسن جذاب است. خیلی اندک با دیکتاتور ها فاصله دارد و پی در پی به آنها اشاره می کند.
میتره می گوید فیلم غیر از استنباط های کلی ، که می توان با سایر نقاط جهان تطبیق داد،می خواهد نشان بدهد که این محاکمه چه نقش بزرگی در بازگشت دموکراسی به آرژانتین داشت. و این سکانس در انتقال این پیام بیشترین کارکرد را دارد.
* دیگر هرگز، عنوان گزارش مهم ارنستو ساباتو از وقایع دردناک آن زمان است که در سکانس مهم فیلم هم به آن اشاره می شود.
استراسرا و ساباتو
سلام
این فیلم را الان دانلود کردم تا ایشالا در اولین فرصت ببینم. نکته مهم و آموزنده همان است که در جمله آخر ذکر کردی: نقش این محاکمه و محاکمه‌هایی از این دست در شکل‌گیری و تعمیق حرکت به سمت دموکراسی... در برخی نقاط آنقدر دوز احساسات و کینه بالاست که همه دوست دارند سریع همه را از دم تیغ بگذرانند! یاد ارنستو ساباتو به خیر... یکی از نویسندگان مورد علاقه من... او رئیس کمیسیون تحقیق در مورد ناپدیدشدگان در همین دوره دیکتاتوری نظامیان در آرژانتین بود و گزارشی که نوشت هم بسیار تأثیرگذار بود. عنوان گزارش او «دیگر هرگز» بود.
سلام. ممنون که به دیگر هرگز اشاره کردید ! در فیلم هم در سکانس جذابی که اشاره کردم استراسرا پس از خواندن متن ، وقتی میگه «دیگر هرگز» همه حاضرین گریه می کنند و دست می زنند. من وقتی فیلم رو دیدم نمی دونستم منظورش چیه. خیلی ممنون که من رو مطلع کردید(اصلا الان تیتر مطلب رو عوض می کنم!)
سلام مجدد
ممنون از لطفت.
فیلم را روز پنجشنبه دیدیم و لذت بردم.
البته بیشتر حسرت خوردم. چون تصور اینکه روزی اون حال خوبی را که تماشاگران دادگاه داشتند (و صحنه‌هایی از تصاویر اصلی هم از این لحظات توی فیلم کار شده بود) تجربه کنم یک رویای دور از دسترس است.
چه عکس زیبایی از استراسرا و ساباتو گذاشتید.
انتخاب هنرپیشه‌ها و گریم آنها به نظرم خیلی خوب بود.
در مورد سرنوشت محکومان این دادگاه بد نیست بدانی که به این سادگی هم تمام نشد! ویدلا به حبس ابد محکوم شد اما چندی بعد از زندان بیرون آمد... فکر کنم رئیس‌جمهور بعدی او را عفو کرد...البته با نیت خیر به همراه فرمانده چریک‌های چپ، عفو شد (کاهش تنازعات موجود در جامعه)... چند سال بعد دوباره کش و قوس دادگاهی آغاز شد و ادامه هم پیدا کرد تا در نهایت همین ده دوازده سال قبل دوباره به حبس ابد محکوم شد و یکی دو سال بعدش توی زندان مرد. همانطور که دیدی توی دادگاه مشغول خواندن کتاب مقدس بود. تا آخرش هم از عملکرد خود پشیمان نبود.
شاید اگر عمری بود در مورد فیلم یا موضوع آن نوشتم... شاید هم در مطلب بعدی ازش استفاده کردم.
باز هم ممنون
سلام. خواهش می کنم. انتخاب هنرپیشه ها و گریم برای چنین فیلم مهمی کار آسانی نیست . خیلی ممنون بابت این اطلاعات. اتفاقا همین قضایای سرنوشت دادگاه رو اگر یادتون باشه فیلم بهش اشاره می کنه. همون جا که با پسرش صحبت می کنه میگه فلانی ۱۴ سال باید آب خنک بخوره ، اون یک ۵ سال و... ما تعجب می کنیم. ولی چیزی از ارزش های استراسرا و همکارانش کم نمیشه. اونها کارشون رو کردند و حتی زندگیشون رو به خطر انداختند.